Hoe deugdelijk ben jij?

Wil je veranderen? Gelukkiger worden? Dan zul je iets moeten doen wat je eerder nog niet deed. Dat is immers veranderen. Ik wil er vandaag eens met je naar kijken wat het geloof daarin een rol speelt. En ook al ben je niet gelovig, het zou wel eens meer kunnen zijn dan je denkt.

Ik ben een net katholiek meisje. Toen ik klein was, zaten we vaak op zondag al om 8 uur in de kerk (dan had je daarna nog lekker een hele dag voor je, vonden mijn ouders. En daarnaast was het een lekker korte mis, binnen een half uur stond je weer buiten). Ik zie het weer helemaal voor me. Vader, moeder, 3 fris gewassen dochters op een rijtje, altijd in dezelfde bank. Vlak bij waar mijn vader als kind al met zijn familie zat. En voor het eten baden we altijd een Wees Gegroetje.

Die kerk ging er vanaf toen ik op de middelbare school zat en het bidden ook. Ik wilde niet meer en na wat strijd hoefde het ook niet meer. Tegenwoordig is mijn moeder de enige die er nog regelmatig komt. Ze zit in het koor omdat ze zo van zingen houdt.

Maar wat is er nog veel van die kerk blijven hangen. Vooral over wat hoort en wat niet hoort. Het is verweven in de opvoeding die ik had, mijn ouders hadden het weer van hun ouders – en natuurlijk van de strenge pastoor, die op huisbezoek kwam, en verder terug. Je hoeft niet eens zo goed te kijken en je ziet het ook in onze maatschappij verwrongeld.

Wie kent de 7 hoofdzonden en -deugden nog? Paus Gregorius de Grote (590-604) heeft ze op schrift laten stellen en ruim voor hem waren er al grote denkers als Plato, Aristoteles en Cicero mee bezig. Ik heb ze er weer eens bij gezocht.

Hoofondeugd/Hoofdeugd:

Hoogmoed/Nederigheid
Hebzucht/Gulheid
Jaloezie/Naastenliefde
Woede/Zachtmoedigheid
Onkuisheid/Kuisheid
Gulzigheid/Matigheid
Traagheid/IJver

Ik weet niet hoe het in jouw familie zit, maar bij mijn ouders zitten ze er in geramd en ik denk hun hele generatie, ook al hoorde je nu wel of niet bij een kerk. Het is hoe mijn ouders in het leven staan. Nederig zijn. Kuis zijn, matig, ijverig. Ik herken het zo goed. Ik zeg het nu zwart/wit en ik wil mijn ouders niks te kort doen want het zijn de beste ouders die ik me wensen kan – Nederigheid staat bij hen voor: een ander heeft altijd gelijk. Kuis: seks is er niet voor je plezier. Matigheid: jezelf niks gunnen. IJverig: je mag je dag niet verlummelen en moet altijd aan het werk zijn.

Mijn moeder kon niet goed winkelen met ons, ook al probeerde ze het wel soms. We moesten altijd achter haar aanrennen, want winkelen was punt 1 zonde van de tijd, er moest gewerkt worden, maar het kwam ook in strijd met matigheid. Geld uitgeven voor je plezier… Nu nog (en we hebben een feestje vandaag, want ze is 71 geworden) is mijn moeder onrustig als ze op een normale doordeweekse dag niet aan het werk is.

Ik herken het bij mijn ouders en zij hebben het weer bij mij gebracht. Ook ik moet eigenlijk altijd ijverig zijn van mezelf. Ook ik geef niet graag geld aan mezelf uit, ook ik heb lang gedacht dat anderen altijd gelijk hebben. In elk geval de meester.

Het bijzondere is, als je naar die deugden kijkt in hun zuivere vorm, dan zijn het stuk voor stuk dingen die je verder brengen in het leven. Die je gelukkiger kunnen maken. Dat blijkt uit veel wetenschappelijke onderzoeken, ook uit deze tijd. Maar erin doorslaan, erin vast zitten. Dat zorgt er mede voor dat de verandering niet komt. Dat het moeilijk is om stappen te zetten.

Welke van die deugden uit het rijtje herken jij? En in welke ben je doorgeschoten? En welke ondeugden (zonden) herken je bij jezelf, die er echt niet mogen zijn van jezelf? Die je zo hard onderdrukt, dat ze met veel meer hevigheid dan nodig steeds naar boven schieten?

Ik wens je een fijne dag!

Hanneke